“Het virus kwam onverwacht uit de lucht vallen. Een ongrijpbaar virus dat ons in de greep houdt zonder dat wij er grip op krijgen. Het is net als een regenbui: iedereen die buiten loopt wordt nat.” Dominee Koos Staat vervolgt: “Of je nu in God gelooft of niet – we hebben allen met hetzelfde virus van doen. We hebben als Andijkers in deze periode dus veel gemeen. Wie je bent of doet, oud en jong, arm en rijk – we zitten in hetzelfde schuitje. En waarom zou ik daar niet over schrijven, dacht ik?”
Preken in een lege kerk
De dominee vertelt dat preken in een lege kerk wel gaat, maar dat het zo niet bedoeld is. “Het is net zoals ze nu in het buitenland doen, voetballen zonder publiek. Onze kerk is een prachtig gebouw om in te zitten, maar ook om te preken. Onze kerk heeft de vorm van een theater. De kerkgangers zitten in een halve cirkel om je heen. Als je graag preekt – en dat doe ik – dan kun je het niet mooier hebben.” Hij vertelt dat de mensen die daar aanwezig zijn, vaak wel 400 en soms nog meer, iets zoeken. “Dit kan rust zijn, wijsheid of een handvat voor het dagelijks leven. Maar vooral zoeken ze God, daar gaat het over in de kerk.” Nu zijn deze mensen thuis en wordt de dienst gevolgd via een beeldverbinding op de computer of tablet. “Gelukkig kan ik me goed inleven. Dus ik zie achter de camera in gedachten mensen tegen wie ik spreek. Wel lastig is het gebrek aan interactie. Ik vertel wel eens iets grappigs, en als er dan niemand lacht is dat raar. Maar dat went ook.”
Beschikbaar zijn
Privé gaat het prima. “Ik ben nogal van het handen geven en contact maken, dus dat is even afzien. En wat mijn rol van dominee betreft was ik de eerste weken van de coronapandemie in maart wel enigszins van slag.” Er konden geen mensen meer bezocht worden, kerkdiensten met bezoekers konden niet meer en ze konden elkaar niet meer zien op vergaderingen.
“Ik moest wel opnieuw bedenken wat de kernwaarde van het domineesambt is. Ik bedacht: De kern is niet in het uitvoeren van een aantal activiteiten. De kern is beschikbaar zijn voor mensen. Aanwezig zijn. Zichtbaar zijn. Om op die manier God te vertegenwoordigen. Hij is er altijd bij, en een dominee moet dat vooral laten zien: God is erbij.”
Om die reden zit dominee Staat ’s ochtends in de kerk tijdens de coronaperiode, met de deur open. En daarom schrijft hij in de Andijker. “Om zichtbaar te maken dat niet alleen ik er ben voor de mensen, maar vooral dat God er is.”
Maatregelen
Vanaf 5 juli mogen er maximaal 100 mensen in de kerkdienst aanwezig zijn. De gemeenteleden worden opgebeld met de vraag of ze naar de kerk willen en wanneer. “Dat gaan we dan verdelen over meerdere zondagen.
En er moet natuurlijk een afstand zijn van 1,5 meter dus we hebben stickers op de banken geplakt.”
Er mag nog niet gezongen worden maar er wordt gekeken naar wat wél kan. “De diensten blijven uitgezonden worden, het plan is om dit in de toekomst ook te blijven doen!”