Zomaar in het West-Friese rollenspel gerold
“Je rolt er zomaar in, ik zou het uit mezelf nooit bedacht hebben”, vertelt Anita Vis over haar podiumkunsten. Bepakt met twee koffers en gehuld in West-Fries kostuum, inclusief hullehoedje, verschijnt ze op het toneel. Ze vertelt haar publiek verhalen in het West-Fries: over koeienboer Klaas of het huisje van opa en oma.
Anita’s hobbymatige carrière bestaat uit verzoeken die via-via op haar pad verschijnen, startend op een verjaardag in 1995, zo vertelt ze. “Ik raakte aan de praat met Dirk, de zoon van Jan en Aaltje de Vries. Hij vond dat ik pittig West-Fries sprak en vond dat ik mee moest gaan naar de schrijversavonden van het Westfries Genootschap.”
Eens per maand komen hobbyschrijvers bijeen om hun verhalen in de West-Friese taal met elkaar te delen. “Dat leek me wel wat, ik ging er naartoe met een verhaal over het bejaardenhuis waar ik werkte.” De eerste van een grote verhalenbundel. Hoeveel ze precies heeft geschreven durft Anita niet te zeggen. “Ik heb intussen een boekwerk verhaaltjes, ongeveer zo’n stapel met A4’tjes”, zegt ze terwijl ze tussen duim en wijsvinger ongeveer 10 centimeter houdt.
Gekkigheid
Na vijftien jaar stopte Anita met de schrijversavonden, maar de verhalen bleven op papier komen. In 1998 werd in Cultura de eerste Dijk Awards georganiseerd en Gerie Sas, de buurvrouw van Anita wilde daar gezamenlijk aan meedoen. “Dat werd een simpel optreden uit gekkigheid. We hadden samen een verhaaltje in elkaar geflanst over de dingen die dat jaar in het dorp speelden.”
De volgende 5 jaar waren de Dijk Awards vaste prik voor Anita en stond ze solo en in 2001 met Jack Sijm voor een zaal met onder andere burgemeester Dittner in het publiek. “Van de secretaresse van de burgemeester kreeg ik telefoon in 2003 met de vraag of ik op het gemeentehuis wilde langskomen. De commissaris van de koningin, de heer H. Borchhouts, kwam op ambtsbezoek en ze vonden het leuk om mij met hem arm in arm te laten wandelen.”
Koffietafel
Zo gezegd, zo gedaan. “Dat deed ik samen met Jack Sijm, we hebben langs de verenigingen gewandeld die zich verzamelden in Cultura”, vertelt Anita. Het is de eerste van een reeks veelzijdige opdrachten. Een volgend verzoek kwam van Theo Peerdeman. “Dat was in 2004, Theo runde Recreatiecentrum Streekbos. Hij belde op en vroeg wat ik met mijn verhalen deed, want hij wilde een koffietafel organiseren en het leek hem leuk als ik een halfuur kwam vertellen.”
Na een lichte twijfeling stemde Anita in. Ze zorgde voor een West-Fries kostuum en de juiste attributen voor haar optreden, zodat ze haar verhaal nog beeldender kon vertellen. “In één van de verhalen neem ik de mensen mee naar het huisje van mijn opa en oma, waar je door het hossie naar binnenkomt. Dan kom je in de keuken met de gootsteen van zwart-witte tegeltjes en een gordijntje eronder.”
Herkenbaarheid
De uitdrukking van herkenning bij haar publiek geeft voor Anita het meeste voldoening. “Ik vertel ook over Andries en Grietje, die nog een ‘doosje knopen en touwtjes die we toch niet meer gebruiken’ op zolder hebben liggen die ze niet weg willen gooien. Dan hoor je mensen van ‘o ja, ik heb ook nog een hele bus vol met knopen’. Het is de herkenbaarheid die het leuk maakt.”
Het volgende optreden is volgend jaar in Oostzaan, maar Anita is binnenkort ook op het beeldscherm te zien. Onlangs werkte ze mee aan een film over West-Friesland die nog in première moet gaan. “Met Atie Meijer heb ik de film aan elkaar gepraat in West-Fries kostuum, met een kopje koffie en een gebakje hebben we lekker zitten praten, ook weer ontzettend leuk om te doen.”
West-Friese ‘klaaitjes’
“Je rolt er zomaar in, ik zou het uit mezelf nooit bedacht hebben”, vertelt Anita. Zo is er een bakker uit de regio Alkmaar/Heerhugowaard die zijn West-Friese lekkernijen in een verpakking wilde hebben met bijpassende tekst en daarvoor hulp vroeg aan Anita. De West-Friese klaaitjes en krentenmikken gaan nu over de toonbank in een verpakking met haar beschrijving erop.
Haar ‘pittige’ West-Fries zorgt er ook voor dat Anita in 2010 een reclamespot voor de radio mag opnemen voor de PvdA, in het teken van de provinciale statenverkiezingen. Samen met Tjeerd Talsma (die later lid van de Gedeputeerde Staten werd) nam ze het spotje op bij de Audio Chapel in Andijk.
Naast alle zijwegen blijft Anita vooral ook op het toneel verschijnen. Ze blijft voorlopig nog op pad gaan met haar hullehoedje, West-Fries kostuum en twee grote koffers.