vrijdag 29 maart 2024
spot_img

Verslag van bezoek aan het “Gele Kerkje” in Andijk

Afgelopen december werden we hartelijk ontvangen in ‘De Kapel’, van de Protestantse Gemeente Wervershoof-Andijk. Wij, dat zijn ik, Jeanne de Geus-Piersma, en mijn zoon Arend de Geus. De heren die ons met koffie en koek verwelkomden, waren Jan Gorter en Gert Scholten. Met z’n vieren spraken we over de geschiedenis van het ontstaan van dit gebouw. De kerkelijke kant; waarom was het nodig dat er een nieuwe kerk gebouwd werd, en een persoonlijke kant; hoe kwam een Amsterdamse architect in contact met de opdrachtgevers hier.
Dat persoonlijke verhaal is wat ons deze kant op bracht. Ik ben namelijk de schoondochter van de architect. En niet lang geleden kwam mijn zoon (zijn kleinzoon dus) erachter dat de opa, die hij nooit gekend heeft, naast een aantal grote gebouwen in Amsterdam, ook dit bescheiden kerkje in Andijk op zijn naam had staan. Architect Commer de Geus had een architectenbureau in Amsterdam: De Geus & Ingwersen. Dit Andijkse kerkje is van een andere orde dan wat hij in Amsterdam bouwde. Wat zou daar het verhaal achter zijn? Hij vroeg het mij, maar ik wist het ook niet. Dus planden we dit bezoek! Mijn zoon legde contact met Jan Gorter, die ons zeer welwillend uitnodigde en een en ander voorbereidde.

Op 15 december zaten we dan aan tafel in de koffiekamer. We hoorden over de geschiedenis van de Protestantse Kerk in Andijk en dat er op enig moment wel drie Protestantse kerkgebouwen in het dorp waren. Ook hoe dit gebouw nu het honk van de gemeente was. We zagen dat het gebouw nu “De Kapel” heet, terwijl wij op internet vonden dat het ook “Het Gele Kerkje” werd genoemd. Dat verwijst naar de kerkscheiding die in 1926 plaatsvond. De oorzaak daarvan lag in een preek van de Amsterdamse predikant Ds. Geelkerken. Hij betoogde in een dienst dat het “spreken van de slang”, meer overdrachtelijk dan letterlijk opgevat moest worden. Dat heeft hij geweten: hij werd geschorst door de gereformeerde synode. Maar de Amsterdamse Vondelkerk-gemeente bleef hem trouw en ging met hem een eigen weg. Uiteindelijk leidde dit voorval, ook in Andijk, tot een splijting in de Protestantse Kerk.

Wij, mijn zoon en ik, denken dat hier het kerkelijke verhaal en het persoonlijke verhaal van onze schoonvader en opa samenkomen. Hij kerkte toen namelijk in de Vondelkerk in Amsterdam, waar Ds. Geelkerken voorging. Het is heel voorstelbaar dat de Andijkse volgelingen van Geelkerken via hem in contact kwamen met Commer de Geus en dat die de opdracht graag aannam. We weten het niet zeker, maar kennen geen andere link tussen Andijk en onze Commer. Of deze gedachte klopt is eigenlijk van minder belang: er is een contact geweest en dat heeft geleid tot dit kerkje, dat nu al bijna een eeuw deel uitmaakt van de geschiedenis van de Protestantse Kerk, Andijk en onze familie.

Wij hebben in het gesprek geprobeerd de man die uw kerk gebouwd heeft een gezicht te geven en te plaatsen in de context van de tijd. Het kerkje en zijn geschiedenis heeft op zijn beurt bij ons een plek gekregen. Een geschiedenis die leidde tot verbouw en aanbouw en die naast de kerkelijke gemeente waar het voor gebouwd werd ook andere gebruikers gekend heeft.

Het was een mooi en waardevol bezoek en we vertrokken met vriendelijke gaven als een kerst-CD, pen en het boekje dat eerder over de geschiedenis van De Kapel werd samengesteld. Met ons verhaal hopen we u iets terug te geven.

We wensen u nog een lange en gezegende kerkgang in dit kleine kerkje, dat we nauwelijks kennen, maar ons toch dierbaar is.

Een vriendelijke groet,
Jeanne de Geus – Piersma
Arend de Geus

Nawoord:
In de Tweede Wereldoorlog neemt Andijk weer even een belangrijke plek in de geschiedenis van onze familie in. Dan krijgt de oudste zoon van architect De Geus een onderduikplek op een Andijks adres. We nemen aan dat dat tot stand kwam vanwege contacten uit de tijd van de bouw van het kerkje. Bij wie hij in huis was, weten we niet. We zouden het fantastisch vinden als er in Andijk mensen zijn die zich die periode nog weten te herinneren of zich daarin verdiept hebben en ons meer kunnen vertellen over één onderduiker in het bijzonder: de Amsterdamse student Ary de Geus.

Als u informatie heeft over onderduiker Ary de Geus dan kunt u contact opnemen met Jan Gorter, tel: 0228-592957

ADVERTEREN
in de Andijker?

klik hier voor INFO

Meest gelezen laatste 7 dagen